17 oktober 2023

Jeugdherinneringen (gepubliceerd op decolumnist.net)

Jongere mensen kunnen het zich waarschijnlijk niet voorstellen, maar in de tijd dat ‘ik’ jong was, konden we niet twitteren, chatten, berichtjes op Facebook of TikTok zetten of bekijken. Het nieuws kon je hooguit ’s avonds op de televisie zien en wilde je iets ingewikkelds weten, dan pakte je een encyclopedie. Fake-news kenden we niet, want wat in de encyclopedie stond, klopte gewoon altijd. Tenminste, zo werd ons verteld!

Alle meisjes hadden dezelfde hobby’s, tenminste in mijn herinnering. We hielden van ‘Eén van de acht’ kijken op zaterdagavond, buiten rolschaatsen, capriolen uithalen met een lang elastiek of hinkelen met een platgestampt wybertdoosje.


Binnen lazen we boeken. Heel veel boeken! Mijn moeder en ik gingen bijna wekelijks op een vaste dag naar de bibliotheek. Ik denk dat je er in die tijd als kind niet eens alleen naar binnen mocht. Het was er zó stil dat je je diep schaamde als je een keer moest niezen. Het kon ook goed dat een bibliothecaresse (het waren altijd vrouwen) dan al heel vernietigend jouw richting uit keek. ‘Sssst!’

Als jong kind had je gelukkig wel al geleerd hoe je je in een bibliotheek moest gedragen. Niet doordat je al eens gastvrij was ontvangen met bijvoorbeeld een leuke voorleessessie voor kinderen zoals ze tegenwoordig in ‘mijn’ bieb doen. Nee hoor, andere tijden! Je kwam met klassen tegelijk naar de plaatselijke bieb en het thema was: ‘Hoe houd ik de bibliotheek netjes?’ Je leerde hoe je een dik kunststof plaatje moest hanteren. Je moest het heel voorzichtig tussen twee boeken steken, op de plek van het boek dat je pakte. Zo kon je het boek op precies dezelfde plaats terugzetten EN DAT WAS HEEL BELANGRIJK!

Ik moest echt altijd weer boeken terugzetten, want ik koos er steevast meer uit dan dat ik mocht lenen. Ik was stapelgek op de meisjesboeken over Pitty, die op kostschool zat. En ik las álles van de Dolle Tweeling, die allemaal dingen deed die zeker in de bieb niet gemogen hadden. En natuurlijk las ik Leni Saris. Romantiek, aantrekkelijke, maar toch lieve mannen met relaties die ergens halverwege op de klippen dreigden te lopen maar verrassend genoeg altijd goed afliepen. Ik verslond ze, hoewel mijn moeder ze verafschuwde. Ze bevatten in haar ogen veel te veel seks (ja, er werd wel eens een zoen gegeven)!

Als kind droomde ik van onbeperkt mogen lezen, want er zaten veel restricties aan lezen in die tijd. Men dacht nog dat het slecht voor je was, veel lezen. ‘Kind, je verleest je verstand’, zeiden ze tegen me. Ik wist niet precies wat het betekende maar ik vond het eigenlijk wel mooi klinken, iets om naar te streven.

In bed lezen was helemáál slecht, daar holden je ogen van achteruit! Dus las ik, net als mijn vriendinnen, stiekem met een zaklamp onder het laken. Bang om toch al lezend in slaap te vallen, want dan kwamen er ezelsoren in het boek en dan zou er wat zwaaien. Het personeel van de bibliotheek was immers geselecteerd op ‘de bibliotheek netjes houden’ en hield ongetwijfeld veel meer van boeken dan van kinderen. Niet alles was vroeger beter!

Gelukkig ben ik altijd verslaafd gebleven aan lezen. Met een lidmaatschap bij de bieb kan ik nog steeds aan mijn leeshonger voldoen en kan ik meer boeken tegelijk lenen dan dat er in mijn fietsmand passen. Ben ik onverhoopt toch een keer door de boeken heen? Dan is er gelukkig altijd nog vermaak te zoeken op de sociale media.


02 oktober 2023

Manipulatieve relatie (gepubliceerd op www.decolumnist.net)

Soms snap je niet waarom je zo lang doorgaat met een scheefgegroeide relatie waarbij volledig over jouw behoeften wordt heen gewalst. Ik zit al tien jaar in een dergelijke relatie en vraag me regelmatig af: ‘Waar ben ik aan begonnen?’ Ik kan het echter ook niet over mijn hart verkrijgen om de relatie met P. te beëindigen.

P. is enorm bazig. Als we bijvoorbeeld samen gaan wandelen, bepaalt P. altijd het tempo. Soms is ze niet vooruit te branden, op andere momenten kan ik haar amper bijbenen. In huis laat ze ongegeneerd vieze winden, zonder enige vorm van excuus. Even later hangt ze vrolijk boven mijn gezicht met een adem waar je steil van achterover slaat.

Honden, want dáár heb ik het over, hebben het beste leven dat je je kunt wensen. Deze diersoort mag namelijk alles wat je zelf ook graag zou doen, maar wat er – door jarenlange pogingen tot opvoeding door ouders en/of partners – uit geramd is. Honden krijgen geen bon voor wildplassen buiten. En als ze een keer binnen plassen, poepen of overgeven komt het baasje er haastig aangerend met keukenrol. ‘Ach schatje, ben je niet helemaal lekker vandaag?’ Als je als hond aandacht wil, dan ga je lekker op de warmste schoot liggen die je kunt vinden en meestal begint de eigenaar van de schoot dan wel achter je oren te kriebelen.

Eten voor honden is zeker zo lekker als mensenvoer en komt eigenlijk ook gewoon op hetzelfde neer: je hebt variaties met kip, rundvlees, vis en groente. Een beetje slimme hond weet hoe hij saaie brokken kan laten vervangen door blikvoer of zelfs vers vlees: gewoon in hongerstaking gaan totdat de sponsoren overstag gaan. Er zijn maar weinig bazen in staat om bij een hond af te wachten totdat hij vanzelf weer gaat eten. Piepen, blaffen of janken om beloningsbrokjes werkt uiteindelijk ook, al gaat dit natuurlijk volledig tegen het principe van beloningsbrokjes in!

Ook wat betreft vrije tijd heeft een hond het heel erg goed. ’s Morgens, als iedereen aan werk of school moet beginnen, rekt een hond zich nog eens lekker uit en doet-ie nog een extra tukkie, het liefst op een plekje dat al warm is gemaakt door een huisgenoot. Daarna struint hij op zijn gemak het huis af op zoek naar verdwaalde cornflakes en brood- en kaasresten. Negen van de tien keer met succes, in ieder geval in ons huis.

Zijn er ook nadelen aan hond zijn? Ja, je moet een beetje leren luisteren, maar meestal zijn het maar een stuk of vier commando’s. Met goed reageren op ‘zit’ en ‘pootje’ scoor je in menig gezin al heel wat extra hondenkoekjes. Er zijn honden die zelfs met hun baasje mee naar bed mogen. En ja, beken ik met het schaamrood op de kaken, Pebbles is er ook zo een.

Ik weet niet meer wanneer we gestart zijn met haar mee naar bed nemen, maar ik weet uit ervaring wel dat dit veel sneller aangeleerd dan afgeleerd is. Pebbles slaapt keurig aan het voeteneind. Meestal. Tenzij ze het koud heeft, dan komt ze naast me staan totdat ik wakker ben en het dekbed voor haar opensla. Tsja.

Ik weet het inmiddels zeker: in mijn volgende leven wil ik hond worden. Bij voorkeur in mijn eigen gezin zodat ik al weet hoe ik de relatie met mijn baasje flink kan manipuleren!