28 april 2013

Na de laatste punt begint het pas!

Vroeger, toen ik nog geen vaste uitgever had (ha, wat klinkt dat heerlijk!), dacht ik dat het op papier zetten van het verhaal het meeste tijd kostte. Zelfs toen ik 'Matroesjka' net af had, had ik nog geen flauw benul van wat er daarna allemaal nog moest gebeuren. Inmiddels weet ik dat er na het schrijven van de laatste punt nog heel veel werk ligt, misschien wel meer dan het schrijven zelf.

Het begint er al mee dat je als auteur zo vaak mogelijk je manuscript na moet lezen, speurend naar onlogische zinnen en taalfouten. Vooral in het schrijven van onlogische dingen ben ik helaas heel goed. Ik zie het als een detail dat ik de hoofdpersoon in het derde hoofdstuk vier jaar jonger maak dan in het eerste, maar hiermee ga ik dwars in tegen de regel: 'Heb respect voor je lezer, deze wil geen fouten zien.' Hoe vaker je je eigen verhaal naleest, hoe meer je tegenkomt dat beter kan, dus blijf je aan het schaven en schrappen. Anderen laten meelezen, helpt ook enorm in dit stadium. Pas als je echt trots bent op het resultaat, stuur je het naar je uitgever. Uiteraard volgt er dan een overleg. Dit vind ik één van de hoogtepunten van het schrijfproces. Mijn uitgever praat over mijn boek alsof ze het zelf geschreven heeft, zó goed kent ze de inhoud, en ik kan dan ook echt 'sparren' met haar. In een wegrestaurant beraamden we snode plannen voor de hoofdpersonages, heerlijk! Daarna verwerkte ik haar opmerkingen weer in de roman, die vervolgens eerst op inhoud en vorm geredigeerd werd door een tekstbureau. Waar zitten zwakke stukken? Met het commentaar van de redigeerder moest ik als auteur zelf weer aan de slag. Het betekende opnieuw heel wat uurtjes inspanning. Toen de tekst (weer) goed was, kon hij terug naar de uitgeverij en nogmaals geredigeerd worden, nu meer op vormgeving, met nog een keer hetzelfde resultaat. Dus ja, ook in deze fase heb ik veel mogen schrijven, maar het is meer 'herschrijven' dan schrijven!

Met de uitgever worden in de tussentijd ook allerlei praktische zaken geregeld. Hebben we zelf een idee voor de kaft? Wat komt er op de achterkant van het boek te staan? Welke auteursinformatie op de website van de uitgever? Wanneer zal het boek uitkomen? Waar? Wie worden de gasten? Is er iemand die iets moois over het boek kan zeggen?
In mijn geval is dat Cock Fuchs geworden, manager in de jeugdzorg/auteur. Hij heeft mijn boek gelezen en er een prachtige quote over geschreven, die we gaan gebruiken bij de promotie van het boek:

"Matroesjka is een verhaal dat je de adem beneemt. Het is afwisselend spannend, indringend, ontroerend, en laat je ontgoocheld achter."

Een boek verkoopt niet vanzelf, zelfs niet met zo'n prachtige aanbeveling, dus doen we veel op het gebied van marketing. Er komt een mooie banner die me kan vergezellen bij bijvoorbeeld de boekpresentatie, de uitgever laat heel veel postkaarten drukken om 'Matroesjka' onder de aandacht te brengen, er worden flyers geschreven, persberichten en uiteraard wordt er ook contact gelegd met de media, in de hoop dat zij aandacht willen besteden aan de boekpresentatie, maar vooral ook aan de roman. Het organiseren van de boekpresentatie neem ik zelf voor mijn rekening. Muziek, nadenken over de inhoud van de avond, de gastenlijst samenstellen en iedereen uitnodigen, zorgen voor een hapje en drankje, bewerkstelligen dat er pers naar deze avond komt (met een ludieke actie waar ik nog even niets over verklap...), zoeken naar samenwerking met anderen, het kost allemaal veel tijd! In deze aanloopfase naar de boekpresentatie, heb ik, naast mijn reguliere baan en gezin, dan ook absoluut zelf geen tijd en creativiteit meer over om aan een nieuwe roman te werken.
Toch kriebelt het alweer volop en kan ik al uitzien naar de tijd dat het allemaal weer wat rustiger is!

18 april 2013

Op weg naar de boekpresentatie...

De lange weg naar een uitgever!

Over precies zes weken is het zover: de boekpresentatie van Matroesjka. Hiermee komt een lang gekoesterde wens uit: de publicatie van deze psychologische roman. Een roman die heel wat jaren heeft gerijpt, voordat de huidige vorm en inhoud bereikt waren. De titel is heel lang 'Tussentijd' geweest en zo voelt het nu ook: 'tussentijd' die nodig was om het boek beter te laten worden.

Het was in juni 2010 dat ik dit boek voor mijn gevoel af had. Ik stuurde een aantal bladzijdes naar uitgeverij de Arbeiderspers. Tot mijn grote verrassing had ik al een paar dagen later een positieve reactie. Eén van de redacteuren had het gelezen en vond dat het goed geschreven was. Ze wilde graag meer lezen. Bingo, dacht ik! Enthousiast stuurde ik het hele manuscript toe. Begin juli kon het wachten beginnen, maar niet voor lang. De arbeiderspers had besloten voorlopig niet met debutanten in zee te gaan.

Gelukkig waren er nog meer uitgeverijen in Nederland. The House of Books bijvoorbeeld. Hier zag men geen uitgavemogelijkheden. Uitgeverij Mozaiek daarentegen wees niet botweg af, men gaf een prachtige recensie over het boek, eigenlijk behoorlijk positief ook nog. Maar het feit dat er totaal geen notie van God of hulp van boven is neergezet, maakte dat het boek niet in hun fonds past. Even overwoog ik nog om het boek heel anders te laten eindigen (alle hoofdpersonen in een klooster nadat ze vergeving hebben gekregen voor hun zondes?), maar ik besloot toch om het maar weer elders te gaan proberen.
Op een feestje bij een beroemde auteur die de NS publieksprijs had gewonnen, leerde ik Patricia Vlasman kennen, een geweldige vrouw die toen net gedebuteerd was bij Artemis. Heerlijk, zo'n ingang bij een uitgeverij, en het fijne was dat ik al heel snel na het opsturen van mijn manuscript bericht kreeg. 'Het boek past helaas niet in ons fonds'.

Compaan dan, een relatieve nieuweling in het vak én uit Maassluis, dat moet toch klikken met een van oorsprong Rotterdamse. Helaas zagen zij ook niets in uitgave, sterker nog, men raadde me aan een schrijfcursus te gaan volgen.

Maar geen nood, één uitgever vinden was voldoende en ik heb al zoveel therapie gehad in mijn leven dat ik echt wel een tegenslagje kan hebben . Via (opnieuw) Patricia Vlasman kwam ik bij Willem Bisseling uit (literair agent) en hij was bereid het manuscript te beoordelen en me feedback te geven. Er kwam een korte en best heftige reactie op terug: er zaten heel goede dingen in, maar er moest nog veel aan gebeuren om het nu uit te geven.


Dát was het moment waarop ik het manuscript met heel veel liefde een mooi plekje ónder mijn bureau heb gegeven. Ik wist zeker dat ik het advies van Willem op zou volgen: beter maken, maar het moest eerst maar eens even blijven liggen. Doordat ik inmiddels samen met Sylvia Beugelsdijk aan Passie en Piemelbloemen was begonnen, had ik er ook niet onmiddellijk tijd voor.

Pas in oktober 2011 had ik de juiste inzichten (en tijd) om het boek te herschrijven. Er is heel veel geschrapt en geschaafd, maar het is er alleen maar beter van geworden. Een hoofdstuk dat fantastisch was om te schrijven (het thema? Overspel), heeft het uiteindelijk niet gehaald, andere hoofdstukken wel omdat ze aangescherpt werden. Sylvia heeft het boek vele malen met me geredigeerd en op een gegeven moment wist ik dat het 'af' was. Gelukkig was er toen al direct een uitgever geinteresseerd, mijn 'eigen' uitgeverij Mooi Media. En nu breekt binnenkort de zeer spannende tijd aan dat ánderen gaan zeggen of schrijven of ze het ook goed vinden!

(Deel 2 volgt binnen een paar weken: de weg van manuscript naar boek!)