Het laatste hoofdstuk

Ik doe het nooit meer, ik stop ermee. En nee, ik ben niet suïcidaal, het gaat enkel over mijn schrijfambitie. Drie 'Ilse Annegarns' in mijn boekenkast en daar zal het bij blijven. Al had ik al een mooi begin voor het volgende boek, het enthousiasme om nog boeken uit te (laten) geven is volledig weg.

Het is niet dat ik het schrijven niet leuk meer vind. Ik heb altijd wel spinsels in mijn hoofd waar ik met plezier een verhaallijn bij bedenk. Ook het uiteindelijk in handen krijgen van je eigen boek is een gevoel dat zich moeilijk laat omschrijven, zo geweldig! En hoe heerlijk zijn de overwegend enthousiaste reacties op Matroesjka! Maar als ik eerlijk ben, ervaar ik de investering als te groot. Het hele schrijfproces vind ik een fantastisch feest, maar er komt enorm veel bij kijken. Veel mensen hebben er geen idee van hoeveel tijd er gaat zitten in het uitbrengen van een boek. Zeker als je, zoals in mijn geval, een uitgever hebt, denken ze dat het allemaal vanzelf gaat. Niets is minder waar. Als je het geluk hebt, of misschien gewoon beter bent dan ik, kun je bij een grote uitgeverij komen, een uitgever met een zeer uitgebreid netwerk. Boeken van grote uitgeverijen worden uitgebreid gepresenteerd bij boekhandels en daardoor sneller ingekocht en dus ook onder de aandacht gebracht. Als 'kleintje' moet je zelf veelal de boer op en heb je soms het geluk dat je boven het maaiveld uit weet te schieten...maar ik zie om me heen dat het zelfs dan vaak niet te verklaren is waarom het bij de een wél lukt en bij de ander niet. Ik heb in ieder geval gemerkt dat het niet realistisch is te verwachten dat je met romans schrijven je inkomen leuk kunt aanvullen, laat staan een salaris verdienen. Zelfs niet met overwegend mooie recensies, waar ik echt niet over mag klagen. Natuurlijk geldt dit wel voor de echt groten, maar niet voor de meeste debutanten, de groep waar ik ook toe behoor. Het gros verkoopt enkele honderden boeken en komt hiermee niet of nauwelijks uit de investering die vooraf gedaan is, ook niet als er een reguliere uitgeverij bij betrokken is.

Als loopbaanadviseur raad ik altijd aan om vooral dingen te doen waar je warm voor loopt en nu ik bij mezelf constateerde dat dit niet meer het geval was, was het moment daar om er ook consequenties aan te verbinden. Ik heb een leuke baan, maar wil ook in de tijd daarbuiten dingen doen die me heel veel energie geven. Het afgelopen jaar heb ik ontdekt dat het (loopbaan)coachen me enorm veel voldoening geeft en ik heb besloten me hier op te gaan richten. Op dit moment ben ik druk bezig met het inrichten van HappyChoice, een eenvrouwsbedrijfje voor loopbaanadvies en -coaching. Het is heerlijk om me weer te richten op iets waar ik vertrouwen in kan hebben en waarvan ik weet dat het anderen goed zal doen.

Schrijven zal ik zeker blijven doen maar romanschrijver...daar had ik een te romantisch beeld van ;-).

Jullie als lezers...heel hartelijk bedankt!

Tips voor debutanten

Nu mijn tweede roman ook op de markt is, begin ik wat zicht te krijgen op wat wel en wat niet werkt als je je boek wilt promoten. Doe er je voordeel mee als jouw roman ook (binnenkort) uitgegeven wordt, of als je nog nadenkt over voor jezelf schrijven of ook voor anderen. Het krijgen van lezers is namelijk geen automatisme, al denken beginnende schrijvers dat vaak wel. En ja, ik was daarin bij mijn eerste boek ook veel te positief!

Wat kun je allemaal doen om mensen voor je boek te interesseren?

1 Begin tijdig met bekend maken dat je schrijft, niet alleen aan je familie en vrienden maar (juist)
ook via de sociale media. Op die manier bouw je alvast wat 'publiek' op! Nog beter is het om deze
mensen ook al bij het schrijfproces te betrekken. Wat vinden ze van je titel, hebben ze suggesties
voor een bepaald (schrijf)probleem, goede namen voor een bepaald persoon, etc.

2 Kondig je boekpresentatie op zoveel mogelijk plaatsen, en op zoveel mogelijk manieren aan.
Waar je hem ook geeft, je kunt er aandacht voor krijgen door in streekkrantjes het evenement te
plaatsen, flyers te verspreiden, misschien bij de plaatselijke pers over je boek en het evenement te
gaan praten. Ik mocht zelf voor Matroesjka bij de plaatselijke radiozender van Omroep Venlo aan-
schuiven en dit was een heel fijne manier!

3 Probeer in de boekpresentatie ook wat originele elementen op te nemen. Ik heb bijvoorbeeld 's mor-
gens bij de plaatselijke boekhandel een groep mensen verzameld die zogenaamd op Matroesjka
wachtten. Goed voor de PR want hier is veel over gepraat!

4 Begin rondom de boekpresentatie met het verspreiden van informatie over je boek. Gewoon huis-
aan-huis folders verspreiden, op de sociale media info geven, boekenleggers laten drukken en
neerleggen op plaatsen waar mensen moeten wachten (cafetaria, chinees!), maar natuurlijk ook bij
boekhandels. Zeker de PLAATSELIJKE boekhandels en media zijn vaak bereid jou meer aandacht
te geven, juist omdat je uit hun plaats komt. Lezers lezen graag over plaatsgenoten en zijn ook
bereid geld te stoppen in iets uit de eigen omgeving! Schakel ook moderne middelen in bij het
promoten van je boek, zoals bijvoorbeeld een boektrailer. Goede beelden doen vaak meer dan
woorden bij het bereiken van publiek.

5 Bepaal je doelgroep goed. Geen enkel boek is voor 'iedereen' geschikt. Zijn het vooral vrouwen die
je boek zullen lezen, of juist mannen of kinderen? Welke leeftijden? Pas als je hierop een goed
antwoord hebt, kun je bekijken hoe je deze doelgroepen kunt bereiken.
Bij ons boek Passie en Piemelbloemen, een boek dat deels over een erotisch winkeltje gaat, hebben
we op die manier bij meer dan 200 vrouwen van een erotische producten party in het Kerstpakket
weten te komen!

6 Zorg dat je je niet alleen nog op je eigen boek richt, het is geen eenrichtingsverkeer. Kijk wat er
in je omgeving, in kranten en op de sociale media gebeurt en sluit daar bij aan als het kan. Dit kost veel tijd, maar het is wel belangrijk. Zorg ook dat je een goed netwerk krijgt met andere, beginnende, auteurs, het uitwisselen van ervaringen kan je veel opleveren. Op sites als www.schrijvenonline.org staan heel veel tips.

7 Zoek gericht naar mensen die je willen helpen. Bij mijn laatste boek heb ik een topboekverkoopster
gevonden die heel graag en erg actief meedenkt over de boekpromotie.

8 Recensies zijn erg belangrijk! Als mensen besluiten of ze een boek wel of niet willen kopen, lezen
ze vaak de beoordelingen. Je kunt de lezers van je boekpresentatie oproepen wat te schrijven, maar
er zijn ook veel boekensites op internet waar je discussies over je boek op gang kunt brengen.
Uiteraard zijn er in Nederland ook veel recensisten met een heel groot publiek, misschien lukt het
je ook hen jouw boek te laten lezen. En dan maar hopen dat het in een landelijk tijdschrift of op
tv komt.

9 Verwachten dat een programma als Koffietijd, DWDD, Pauw en Witteman op jou zit te wachten,
is in de meeste gevallen niet realistisch. Er komen dagelijks zo enorm veel boeken uit, dat het
aanbod van schrijvers die daar willen zitten heel veel groter is dan de vraag. Heb je echter over iets
geschreven dat heel actueel is, dan liggen je kansen beduidend groter en moet je gewoon brutaal
zijn!

10 Probeer je inspanningen wat te spreiden. De meeste boeken hebben enige aanlooptijd nodig om
verkocht te worden. Verwacht van een debuutroman niet al te veel, hoe bekender je wordt
als schrijver, hoe beter men je boeken zal weten te vinden.

11 Wees creatief en volg je gevoel. Juist de dingen die niet in dit lijstje staan, kunnen het meeste
resultaat opleveren! Succes!

Wat een slaapzakken!

Donderdagmorgen, 8.00 uur, een kwartier voordat het evenement gepland is. Boekhandel Koops is helemaal in de stijl van Matroesjka ingericht...denk ik...want door de grote hoeveelheid mensen kan ik de etalage niet eens bekijken! Ik ben verbaasd dat er zovelen gehoor hebben gegeven aan de oproep om met slaapzak voor de boekhandel te komen liggen. Natuurlijk, ik heb er alles aan gedaan óm ze te laten komen (Dagblad de Limburger, uitdelen van flyers, verspreiden van kaarten waarop staat dat men gratis de roman '"Matroesjka' kan bemachtigen omdat deze verloot wordt), maar dan nóg moet je het natuurlijk maar afwachten. Voor hetzelfde geld vond iedereen het aan de koude kant (wat het ook was), te vroeg (wat het ook was) of zei de naam Ilse Annegarn ze te weinig (wat ik me ook voor kan stellen).

De fotograaf komt op het afgesproken tijdstip en slaat zijn hand voor zijn gezicht. 'Jeetje, dat wordt wat inschikken voor de foto, jongens, anders krijg ik jullie er nooit allemaal op.'
Het kost hem zichtbaar moeite om boven de enthousiaste menigte uit te komen.
'Misschien kunnen jullie allemaal twee slaapzakken aan elkaar ritsen, dan past er meer op de foto.'
Zo gezegd, zo gedaan en even later klaagt niemand meer over de temperatuur.
Peter, van restaurant de Kluis, komt naar buiten om te kijken hoeveel koffie en thee hij moet brengen. 'Dat wordt twee keer zetten', zegt hij, 'maar geeft niets, leuk om te zien dat er zovelen op af zijn gekomen!'

Daarna volgt het spannendste onderdeel: het verloten van een gratis boek! Ik schrijf me suf  om alle namen op een apart blaadje te zetten, daarna laat ik iemand uit de mensenmenigte een willekeurig briefje  graaien en we hebben een winnares, die vanavond met veel plezier het boek in ontvangst komt nemen!
Al met al een zeer geslaagd begin van een ongetwijfeld ook verder erg leuke dag!

Ilse Annegarn (schrijver FICTIE)

De foto's volgen later...;-)

Aankondiging boekpresentatie Matroesjka. Je kunt je nog aanmelden, beperkt aantal (vrije) plaatsen!

Na de laatste punt begint het pas!

Vroeger, toen ik nog geen vaste uitgever had (ha, wat klinkt dat heerlijk!), dacht ik dat het op papier zetten van het verhaal het meeste tijd kostte. Zelfs toen ik 'Matroesjka' net af had, had ik nog geen flauw benul van wat er daarna allemaal nog moest gebeuren. Inmiddels weet ik dat er na het schrijven van de laatste punt nog heel veel werk ligt, misschien wel meer dan het schrijven zelf.

Het begint er al mee dat je als auteur zo vaak mogelijk je manuscript na moet lezen, speurend naar onlogische zinnen en taalfouten. Vooral in het schrijven van onlogische dingen ben ik helaas heel goed. Ik zie het als een detail dat ik de hoofdpersoon in het derde hoofdstuk vier jaar jonger maak dan in het eerste, maar hiermee ga ik dwars in tegen de regel: 'Heb respect voor je lezer, deze wil geen fouten zien.' Hoe vaker je je eigen verhaal naleest, hoe meer je tegenkomt dat beter kan, dus blijf je aan het schaven en schrappen. Anderen laten meelezen, helpt ook enorm in dit stadium. Pas als je echt trots bent op het resultaat, stuur je het naar je uitgever. Uiteraard volgt er dan een overleg. Dit vind ik één van de hoogtepunten van het schrijfproces. Mijn uitgever praat over mijn boek alsof ze het zelf geschreven heeft, zó goed kent ze de inhoud, en ik kan dan ook echt 'sparren' met haar. In een wegrestaurant beraamden we snode plannen voor de hoofdpersonages, heerlijk! Daarna verwerkte ik haar opmerkingen weer in de roman, die vervolgens eerst op inhoud en vorm geredigeerd werd door een tekstbureau. Waar zitten zwakke stukken? Met het commentaar van de redigeerder moest ik als auteur zelf weer aan de slag. Het betekende opnieuw heel wat uurtjes inspanning. Toen de tekst (weer) goed was, kon hij terug naar de uitgeverij en nogmaals geredigeerd worden, nu meer op vormgeving, met nog een keer hetzelfde resultaat. Dus ja, ook in deze fase heb ik veel mogen schrijven, maar het is meer 'herschrijven' dan schrijven!

Met de uitgever worden in de tussentijd ook allerlei praktische zaken geregeld. Hebben we zelf een idee voor de kaft? Wat komt er op de achterkant van het boek te staan? Welke auteursinformatie op de website van de uitgever? Wanneer zal het boek uitkomen? Waar? Wie worden de gasten? Is er iemand die iets moois over het boek kan zeggen?
In mijn geval is dat Cock Fuchs geworden, manager in de jeugdzorg/auteur. Hij heeft mijn boek gelezen en er een prachtige quote over geschreven, die we gaan gebruiken bij de promotie van het boek:

"Matroesjka is een verhaal dat je de adem beneemt. Het is afwisselend spannend, indringend, ontroerend, en laat je ontgoocheld achter."

Een boek verkoopt niet vanzelf, zelfs niet met zo'n prachtige aanbeveling, dus doen we veel op het gebied van marketing. Er komt een mooie banner die me kan vergezellen bij bijvoorbeeld de boekpresentatie, de uitgever laat heel veel postkaarten drukken om 'Matroesjka' onder de aandacht te brengen, er worden flyers geschreven, persberichten en uiteraard wordt er ook contact gelegd met de media, in de hoop dat zij aandacht willen besteden aan de boekpresentatie, maar vooral ook aan de roman. Het organiseren van de boekpresentatie neem ik zelf voor mijn rekening. Muziek, nadenken over de inhoud van de avond, de gastenlijst samenstellen en iedereen uitnodigen, zorgen voor een hapje en drankje, bewerkstelligen dat er pers naar deze avond komt (met een ludieke actie waar ik nog even niets over verklap...), zoeken naar samenwerking met anderen, het kost allemaal veel tijd! In deze aanloopfase naar de boekpresentatie, heb ik, naast mijn reguliere baan en gezin, dan ook absoluut zelf geen tijd en creativiteit meer over om aan een nieuwe roman te werken.
Toch kriebelt het alweer volop en kan ik al uitzien naar de tijd dat het allemaal weer wat rustiger is!

Op weg naar de boekpresentatie...

De lange weg naar een uitgever!

Over precies zes weken is het zover: de boekpresentatie van Matroesjka. Hiermee komt een lang gekoesterde wens uit: de publicatie van deze psychologische roman. Een roman die heel wat jaren heeft gerijpt, voordat de huidige vorm en inhoud bereikt waren. De titel is heel lang 'Tussentijd' geweest en zo voelt het nu ook: 'tussentijd' die nodig was om het boek beter te laten worden.

Het was in juni 2010 dat ik dit boek voor mijn gevoel af had. Ik stuurde een aantal bladzijdes naar uitgeverij de Arbeiderspers. Tot mijn grote verrassing had ik al een paar dagen later een positieve reactie. Eén van de redacteuren had het gelezen en vond dat het goed geschreven was. Ze wilde graag meer lezen. Bingo, dacht ik! Enthousiast stuurde ik het hele manuscript toe. Begin juli kon het wachten beginnen, maar niet voor lang. De arbeiderspers had besloten voorlopig niet met debutanten in zee te gaan.

Gelukkig waren er nog meer uitgeverijen in Nederland. The House of Books bijvoorbeeld. Hier zag men geen uitgavemogelijkheden. Uitgeverij Mozaiek daarentegen wees niet botweg af, men gaf een prachtige recensie over het boek, eigenlijk behoorlijk positief ook nog. Maar het feit dat er totaal geen notie van God of hulp van boven is neergezet, maakte dat het boek niet in hun fonds past. Even overwoog ik nog om het boek heel anders te laten eindigen (alle hoofdpersonen in een klooster nadat ze vergeving hebben gekregen voor hun zondes?), maar ik besloot toch om het maar weer elders te gaan proberen.
Op een feestje bij een beroemde auteur die de NS publieksprijs had gewonnen, leerde ik Patricia Vlasman kennen, een geweldige vrouw die toen net gedebuteerd was bij Artemis. Heerlijk, zo'n ingang bij een uitgeverij, en het fijne was dat ik al heel snel na het opsturen van mijn manuscript bericht kreeg. 'Het boek past helaas niet in ons fonds'.

Compaan dan, een relatieve nieuweling in het vak én uit Maassluis, dat moet toch klikken met een van oorsprong Rotterdamse. Helaas zagen zij ook niets in uitgave, sterker nog, men raadde me aan een schrijfcursus te gaan volgen.

Maar geen nood, één uitgever vinden was voldoende en ik heb al zoveel therapie gehad in mijn leven dat ik echt wel een tegenslagje kan hebben . Via (opnieuw) Patricia Vlasman kwam ik bij Willem Bisseling uit (literair agent) en hij was bereid het manuscript te beoordelen en me feedback te geven. Er kwam een korte en best heftige reactie op terug: er zaten heel goede dingen in, maar er moest nog veel aan gebeuren om het nu uit te geven.

Dát was het moment waarop ik het manuscript met heel veel liefde een mooi plekje ónder mijn bureau heb gegeven. Ik wist zeker dat ik het advies van Willem op zou volgen: beter maken, maar het moest eerst maar eens even blijven liggen. Doordat ik inmiddels samen met Sylvia Beugelsdijk aan Passie en Piemelbloemen was begonnen, had ik er ook niet onmiddellijk tijd voor.

Pas in oktober 2011 had ik de juiste inzichten (en tijd) om het boek te herschrijven. Er is heel veel geschrapt en geschaafd, maar het is er alleen maar beter van geworden. Een hoofdstuk dat fantastisch was om te schrijven (het thema? Overspel), heeft het uiteindelijk niet gehaald, andere hoofdstukken wel omdat ze aangescherpt werden. Sylvia heeft het boek vele malen met me geredigeerd en op een gegeven moment wist ik dat het 'af' was. Gelukkig was er toen al direct een uitgever geinteresseerd, mijn 'eigen' uitgeverij Mooi Media. En nu breekt binnenkort de zeer spannende tijd aan dat ánderen gaan zeggen of schrijven of ze het ook goed vinden!

(Deel 2 volgt binnen een paar weken: de weg van manuscript naar boek!)

Wat een heerlijk dubbelleven

De donderdag begint als iedere donderdag. Snel even een was uit de droger opvouwen, vaatwasser leegruimen, tas inpakken. Werken tot een uur of één, in dit geval een training volgen met ons kleine team. Het onderwerp, resultaatverantwoordelijk werken, boeit, de meerderheid heeft er vertrouwen in dat het gaat lukken om een aantal dingen anders te gaan doen, dus sluiten we af met een goed gevoel. Er staat een heerlijke lunch klaar in de Venlose hotelschool. Met een voldaan gevoel stap ik in de auto en ga ik op weg naar Hengelo voor een afspraak met mijn uitgeverij, uitgeverij Mooi Media. Vandaag gaan we de plannen rondom de lancering van 'Matroesjka' bespreken, ik ben erg benieuwd hoe mijn ideeën ontvangen worden, wat de uitgeverij ervan zal vinden en wat er nog aan plannen bij komt. Een kwartier voor de afgesproken tijd, kan ik nog lekker even in de lounge plaatsnemen en blader ik wat door een tijdschrift.

Mijn gesprekspartners, Eline en Resi, komen niet veel later binnen en de uren vliegen voorbij. De sfeer is ontspannen, zoals dat hoortbij brainstormen. Een ieder heeft wel wat leuks als idee, de komende weken zullen we zien welke plannen goed uit te broeden zijn en welke niet. We bestellen een warme maaltijd en sluiten het overleg, ook alweer met een goed gevoel af. Wat een heerlijke dag tot nu toe. Daarna is het tijd voor het derde deel van deze dag: in Hengelo vindt bij de prachtige, moderne bibliotheek een literaire prijsuitreiking. Er wordt één winnaar gekozen in de categorie 'beste fictieve Overijsselse boek van 2012', en één in de categorie non-fictie. Omdat een collega auteur (zelfde uitgeverij als ik) op de shortlist voor fictie staat, is het extra spannend. Gaat zij eerste worden met haar boek 'Spaghetti met hutspot?' Op amusante en zeer adremme wijze, interviewt de presentator kort alle genomineerden van de shortlist. De boeken worden in het publiek uitgedeeld, zodat ze ingezien kunnen worden.
Özcan Akyol maakt een goede kans op de eerste prijs fictie, de man is al een legende vanaf het verschijnen van zijn debuutroman 'Eus'. Hij heeft al in menig televisieprogramma laten zien dat hij een zeer kleurrijke persoon is.

winnaar Özcan Akyol

Als na een half uur interviews bekend wordt gemaakt wie er gewonnen heeft in de categorie fictie, schakel ik snel de camera van mijn telefoon in...men heeft het over een roman waarin de grenzen van ons land ruim overschreven worden, dus het zou Spaghetti met hutspot kunnen zijn... Spannend! Maar nee, niet Sandra Di Bortolo gaat er met de eerste prijs vandoor, maar Özcan. Hij heeft maar kort tijd voor een (overigens zeer amusant) dankwoord, want hij moet, vast geheel toevallig, die avond ook nog aanschuiven bij Pauw en Witteman.

Rond kwart voor tien zet mijn uitgever me weer af bij het hotel waar we 's middags begonnen zijn, en dan kan de lange terugreis beginnen. Ik realiseer me hoe bevoorrecht ik ben dat ik twee werelden heb waarin ik me zo thuis voel. Het loopbaanwerk past enorm goed bij me, maar wat voel ik me ook als een vis in het water in de boekenwereld.
Rond kwart voor twaalf ben ik thuis en zie ik alweer uit naar mijn normale werk op vrijdag en het in het weekend starten met de uitwerking van de marketingplannen.

Er is maar één ding dat ik gemist heb op deze donderdag, en dat is iets meer tijd om thuis nog even naast mijn man op de bank te zitten voordat ik doodmoe mijn bed in tol. Want hoe leuk het ook allemaal was, een lange dag was het óók!

Jetzt geht's los!

Mijn uitgeverij (Mooi Media) en ik gaan van start met het reclame maken voor Matroesjka. Aanstaande donderdag krijg ik te horen welk budget er beschikbaar is, wát we gaan doen en wie welke taken op zich neemt. Voor wie nooit een roman heeft uitgebracht: ik kan je verzekeren dat het een heel karwei is. Vooral als nog-niet-zo-bekende-auteur kun je er niet van uitgaan dat je boek (vanzelf) verkoopt. Bij mijn eerste roman zag ik dat misschien iets te rooskleurig in. 'Bij een boekhandel liggen' leek zo'n beetje het hoogste doel, want dan zagen mensen je boek, en verkocht het wel. Inmiddels weet ik beter. Alleen al vorig jaar verschenen er ongeveer 5000 romans die via de boekhandels te koop werden aangeboden. VIJFDUIZEND! De lezer die nog geld overheeft voor een roman, heeft dus aardig de keuze. Aangezien ik zelf ook een enthousiaste lezer ben, en regelmatig boeken koop, weet ik dat de keuze dan vaak valt op de gevestigde namen. En dat debutanten in de regel maar matig verkopen.

Gelukkig heb ik door de lancering van Passie en Piemelbloemen al enige ervaring met het benaderen van de markt. Ik heb gemerkt wat verkoop oplevert en wat niet of nauwelijks. Boeken signeren en over je boek vertellen is ongetwijfeld aantrekkelijk als je al enige bekendheid hebt, maar niet wanneer je nog geen naam gemaakt hebt. Er komen weinig mensen op af en het is moeilijk om ze te boeien. Een artikel in de (plaatselijke en regionale) kranten en televisie, werkt al veel beter. Nog beter werkt het, als mensen je naam en boek op verschillende plekken tegenkomen en als er op die manier een natuurlijke nieuwsgierigheid ontstaat. Dit is ook de reden dat auteurs zeer graag met een pakkend interview in tijdschriften verschijnen, helaas is het aanbod voor de media zó overweldigend dat je ook hier als relatief onbekende geen schijn van kans maakt.

Het bereiken van een groter koperspubliek hangt uiteraard ook af van de mening van degenen die het boek al gelezen hebben. Zijn zij enthousiast, dan zijn ze goede ambassadeurs voor de verkoop. Praten ze negatief over je boek, dan hoeft dat ook nog niet erg te zijn. Het ergste is het als er in het geheel niet over je boek gepraat wordt, als de inhoud blijkbaar niet eens interessant genoeg is om er wat over te zeggen. Ik hoop dat Matroesjka dat lot bespaard blijft, maar het valt totaal niet te voorspellen. Alle betrokkenen hebben hun best gedaan (en zijn hun best aan het doen) om er een mooie roman van te maken en we gaan voldoende goede initiatieven nemen om er de aandacht op te vestigen. Onlangs las ik dat mensen minstens zeven keer iets over je moeten horen, voordat ze je in de regel onthouden. Schrik dus niet als je me weer overal voorbij ziet komen, ik ga er mijn best voor doen om 'vóór begin juni (de maand dat Matroesjka overal verschijnbaar zal zijn) hot topic te worden! Nou ja, niet zozeer ikzelf, alswel de roman.

Wat is het heerlijk dat ik naast het schrijven ook nog een 'gewone' baan heb, zodat ik niet te veel tijd heb om me te piekeren over de boekverkoop én zodat er een vast inkomen is. Esther Kraaijenbrink (www.bestelmijnboek.nl) verwoordt het prachtig in de titel van haar boek voor aankomende auteurs: 'Zeg je baan nog niet op!'

Klaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaar!

Ben je nou alwéér aan je boek bezig?!
'Ja', luidde het antwoord vaak. Ik behoor nu eenmaal niet tot het elite groepje schrijvers dat een boek in één keer foutloos schrijft.
Maar nu is het zover: mijn roman is af en kan naar de vormgever. Inmiddels heb ik de kleine 80.000 woorden al minstens twintig keer gelezen en al lezende het een en ander geschrapt. Ook mijn uitgever heeft aangegeven waar volgens haar in de tekst nog correcties nodig waren en met veel plezier heb ik deze tips gevolgd; ze maakten het boek enkel beter. Vervolgens is de roman naar een tekstbureau gegaan, waar de zinnen echt woord voor woord, spatie voor spatie, letter voor letter en volgens mij zelfs punt voor punt, ontleed zijn.
Het resultaat van deze omvangrijke redigeerklus kreeg ik begin deze week terug. Gelukkig hoefde ik bij de meeste wijzigingen alleen maar op 'wijziging accepteren' te klikken. Ik geef eerlijk toe dat ikzelf niet geschikt zou zijn om boeken te redigeren, ik kijk echt niet op een spatie meer of minder.

Maar nu is Matroesjka tekstueel af, waar nodig zijn gedeeltes tekst gewijzigd en het manuscript gaat nu naar een vormgever die ongetwijfeld voor een mooie lay-out gaat zorgen. Ik kan er nu niets meer aan doen en dat geeft een enorm dubbel gevoel. Enerzijds is het lekker, het voelt echt als een flink karwei af hebben, maar anderzijds vind ik het doodeng. Wat als er toch nog fouten of foutjes inzitten? Als ik per ongeluk iets heb gewijzigd dat wél goed was en iets anders heb laten staan? Dan zie ik het pas als ik mijn boek in gedrukte vorm in handen heb. Of erger nog: het staat in een recensie. Dan kom ik bij bol.com zo'n beoordeling tegen: 'Ilse Annegarn heeft een roman geschreven die qua inhoud direct weet te boeien. Helaas staat hij echter zo vol fouten, dat de gemiddelde lezer na een half hoofdstuk al afhaakt. Wij raden haar aan om  het schrijven van boeken even te staken en eerst een cursus foutloos Nederlands te volgen.' Daar moet je toch niet aan denken?

Tijd om er al te zenuwachtig van te worden, heb ik echter niet. Het boek ligt bij de vormgever, voor de uitgeverij en mij begint nu de 'uitdaging' om potentiële lezers op te sporen, zodat het boek straks ook daadwerkelijk een publiek weet te bereiken.
Daarnaast ben ik in alle rust de boekpresentatie al aan het voorbereiden. Heerlijk om mijn energie dáár weer in kwijt te kunnen!  En mocht ik me de komende maanden onverwacht toch gaan vervelen, dan ligt er gelukkig nog een hele stapel romans van collega's op me te wachten.

Wie wil er nog schrijver worden?

Jarenlang had ik een droom. Schrijver wilde ik worden. Of auteur, want dat klonk nog mooier.

In 2007 publiceerde ik bij Free Musketeers (een POD-drukkerij) een bundel , 'Het achterste van mijn tong'.
Het was geweldig om mijn eigen columns in handen te hebben, maar schrijver voelde ik me toen nog niet, laat staan auteur. Dat veranderde vorig jaar, toen ons manuscript Passie en Piemelbloemen via Ten Pages (crowdfunding) ontdekt werd. Al snel toonde een reguliere uitgever, uitgeverij Mooi Media belangstelling om met ons in zee te gaan en niet veel later was er een heus auteurscontract, hadden mede-auteur Sylvia Beugelsdijk en ik auteursoverleggen met de uitgever. Na de boekpresentatie werden we als auteurs betrokken bij schrijversactiviteiten in niet de minste boekhandels (Selexyz Maastricht en Koops in Venlo). Het voelde toen echt alsof de missie geslaagd was, ik was schrijver!

Voelde ja, verleden tijd, want inmiddels zijn we driekwart jaar verder en is mijn droom niet meer per se schrijver zijn. De romantische vertekening die ik van het beroep had, is ingeruild voor een realistischer beeld over een beroep waarin de meeste auteurs hard moeten werken voor weinig geld.

Het schrijven van een roman, verhaal of column, is voor mij onverminderd de meest aantrekkelijke kant van het vak. Iets wat me veel tijd achter de PC kost, maar nog veel meer oplevert, namelijk het plezier van een verhaal op het scherm letter voor letter te voorschijn zien komen.
Maar ik heb ook ontdekt dat het 'schrijven zelf' op zijn hoogst de helft van het takenpakket is. Een 'echte schrijver' moet namelijk ook intensief meewerken aan het bedenken en mee uitvoeren van marketingactiviteiten en veel tijd besteden aan het 'proberen te verkopen' van de boeken, onder andere door een zeer actieve opstelling in de sociale media. En dan nóg blijft het verkopen van een debuutroman, zeker in deze tijd. zonder meer een zware opgave zodat het tamelijk frustrerend kan zijn.
In het jaar 2012, het jaar dat Passie en Piemelbloemen uitkwam, zijn er maar liefst bijna 3200 romans uitgekomen bij Bol.com! Ben je, net als wij, debutant op de reguliere markt, dan is het echt lastig om op te vallen tussen het aanbod.

Als je weet dat de meeste auteurs maar 10% van de netto verkoopprijs van een boek zelf ontvangen, dan hoef je geen rekenwonder te zijn om te snappen dat je heel veel boeken moet verkopen om er een leuk bedrag aan over te houden. En nog méér boeken om er van te kunnen leven. Aan Passie en Piemelbloemen hebben we dan ook (nog) niet veel overgehouden.

Gelukkig krijg ik vanaf juni weer een nieuwe kans om lezend publiek aan te trekken, ditmaal met mijn psychologische roman, Matroesjka. Misschien wordt het ditmaal eenvoudiger om het boek verkocht te krijgen, omdat ik nu geen debutant meer ben. Staan de kranten en andere media in de rij om me te interviewen, krijgt de boekhandel de romans niet aangesleept en zijn we in een mum van tijd door de eerste druk heen. Het zóu leuk zijn, maar als het niet zo is, is het ook helemaal niet erg. Inmiddels kan ik accepteren dat schrijven en verkocht worden vaak twee heel verschillende dingen zijn. Ik weet dat ik het schrijven van boeken veel belangrijker en leuker vind dan schrijver zijn en dat ik dat ook altijd zal blijven doen.

Voor de één miljoen Nederlanders die net als ik graag schrijven, is deze blog misschien een aanleiding om eens goed na te denken wat ze willen. Schrijven of schrijver zijn...

(Reacties zeer welkom!)